استانبول، شهری که با تنگه بسفر به دو بخش آسیایی و اروپایی تقسیم شده است، با پل‌های باشکوه خود بر فراز این آبراه باریک، منظره‌ای بی‌نظیر و نمادین را به نمایش می‌گذارد. پل بسفر، که پس از کودتای نافرجام سال 2016 به پل شهدای 15 جولای تغییر نام داد، یکی از این پل‌های مهم و تاریخی است که در میان مردم محلی و گردشگران از محبوبیت بالایی برخوردار است.
تاریخچه پل بسفر:
پل بسفر، که در ابتدا با نام بوآزیچی کوپروسی (Boğaziçi Köprüsü) شناخته می‌شد، اولین پل معلق ساخته شده بر روی تنگه بسفر است. ساخت این پل در سال 1970 آغاز شد و در سال 1973 به بهره‌برداری رسید. ایده ساخت پل بر روی بسفر به قرن نوزدهم بازمی‌گردد، اما به دلایل مختلف، از جمله کودتای نظامی در سال 1960، این پروژه تا دهه 1970 به تعویق افتاد.
مشخصات پل بسفر:
- نوع: پل معلق فولادی با تکیه‌گاه‌های گرانشی
- طول: 1560 متر
- عرض: 39 متر
- ارتفاع: 165 متر (از سطح دریا تا بالای برج‌ها)
سایر پل‌ها در تنگه بسفر:
علاوه بر پل بسفر، دو پل دیگر نیز بر روی تنگه بسفر ساخته شده‌اند:
- پل فاتح سلطان محمد (Fatih Sultan Mehmet Bridge): این پل که در سال 1988 افتتاح شد، دومین پل معلق بر روی بسفر است و از قلعه آنادولو حصار در بخش اروپایی تا قلعه روملی حصار در بخش آسیایی امتداد دارد.
- پل یاووز سلطان سلیم (Yavuz Sultan Selim Bridge): این پل که در سال 2016 افتتاح شد، سومین پل معلق بر روی بسفر است و از گاریپچه در بخش اروپایی تا پویرازکوی در بخش آسیایی امتداد دارد.
اهمیت پل بسفر:
پل بسفر علاوه بر اینکه یک شاهکار مهندسی است، نمادی از پیوند میان دو قاره آسیا و اروپا و دو بخش مختلف استانبول است. این پل نقش مهمی در تسهیل ترافیک و حمل و نقل بین دو بخش شهر ایفا می‌کند و به عنوان یکی از نمادهای مهم استانبول، در جذب گردشگران نیز نقش بسزایی دارد.
بازدید از پل بسفر:
اگرچه عبور از پل بسفر با خودرو امکان‌پذیر است، اما برای لذت بردن از مناظر زیبای تنگه بسفر و شهر استانبول، می‌توانید در تورهای قایق‌سواری شرکت کنید یا در رستوران‌ها و کافه‌های اطراف پل، از چشم‌انداز بی‌نظیر آن لذت ببرید.
رویای دیرینه عبور از بسفر: از پل شناور داریوش تا پل معلق بغاز
ایده عبور از تنگه بسفر، این آبراه استراتژیک که آسیا و اروپا را از هم جدا می‌کند، به دوران باستان بازمی‌گردد. داریوش، پادشاه قدرتمند ایران، در قرن پنجم پیش از میلاد با کنار هم قرار دادن کشتی‌ها، پلی شناور بر روی بسفر ایجاد کرد و ارتش خود را از آن عبور داد. این اقدام جسورانه، جرقه‌ای برای ایده‌پردازی‌های بعدی در مورد ساخت پلی دائمی بر روی این تنگه بود.
در طول تاریخ، طرح‌ها و ایده‌های متعددی برای ساخت پل بر روی بسفر مطرح شد، اما به دلایل مختلف، از جمله محدودیت‌های فنی و مالی، هیچ‌کدام به مرحله اجرا نرسیدند.
اولین تلاش‌های جدی در قرن بیستم:
در سال 1940، یک مهندس ترک با حمایت انجمن مهندسین ترکیه و همکاری مهندسان آمریکایی، طرحی برای ساخت پل بر روی بسفر ارائه داد. با این حال، دولت وقت ترکیه به دلایل مختلف، از جمله هزینه‌های بالای پروژه و نگرانی‌های امنیتی، با این طرح مخالفت کرد.
رشد صنعت و نیاز به پل:
در قرن بیستم، با رشد سریع صنعت و توسعه شهر استانبول، ترافیک بین دو بخش آسیایی و اروپایی این شهر به شدت افزایش یافت. این امر، نیاز به ساخت یک پل بر روی بسفر را بیش از پیش ضروری کرد.
مطالعات و انتخاب محل مناسب:
پس از بررسی‌های دقیق توسط مهندسان و کارشناسان، 9 نقطه به عنوان مکان‌های مناسب برای ساخت پل بر روی بسفر شناسایی شدند. در نهایت، با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند شرایط زمین‌شناسی، ترافیک دریایی و ملاحظات اقتصادی، محل فعلی پل بسفر (پل شهدای 15 جولای) به عنوان بهترین گزینه انتخاب شد.
نام‌گذاری پل:
نام “بغاز” (Boğaz) از کلمه ترکی “boğaz” به معنی “تنگه” گرفته شده است. این نام به دلیل قرار گرفتن پل بر روی تنگه بسفر و نقش آن در اتصال دو قاره، به این پل اطلاق می‌شود.
تحقق یک رویا:
سرانجام، در سال 1970، ساخت پل بسفر آغاز شد و پس از سه سال تلاش بی‌وقفه، این پل باشکوه در سال 1973 به بهره‌برداری رسید. پل بسفر به عنوان اولین پل معلق بر روی این تنگه، نمادی از پیشرفت و توسعه ترکیه و پیوند میان دو قاره آسیا و اروپا است.
